5-HTP Nedir?

5-Hidroksitriptofan (5-HTP), vücutta triptofan adı verilen amino asitten üretiliyor. 5-HTP, serotonin üretiminde de yer alan bir bileşik olarak dikkatleri üzerine topluyor (1). 5 HTP takviyeleri,  Batı Afrika’ya özgü olan bir bitkinin (griffonia simplicifolia) tohumlarından elde ediliyor.

5-HTP Ne İşe Yarar?

Serotonin üretmek için vücudumuz triptofana ihtiyaç duyuyor. Ancak triptofan vücut tarafından üretilemiyor ve bu içerik yiyeceklerden alınıyor. Triptofan, vücudumuz tarafından 5-HTP'ye dönüştürülüyor. 5-HTP ise yine vücut tarafından serotonin üretiminde kullanılıyor (2).

5-HTP üzerinde yapılan araştırmaları ve aşağıdaki konulardaki potansiyel etkilerini inceliyoruz…

Tokluk Hissi ve Kilo Kontrolü

Birçok araştırma 5-HTP'nin fazla kilolu ya da obeziteden muzdarip kişilerde tokluk hissini artırabileceğini ve böylece kilo vermeye destek olabileceğini belirtiyor (3, 4).

Örneğin; dört hafta boyunca 5-HTP takviyesi alan kadınlar üzerinde yapılan bir çalışmada; 5-HTP alan kadınların, yemek yerken daha fazla tokluk hissi yaşadıkları ve bu durumun vücut kitle indekslerinde azalmaya neden olduğu aktarılıyor (5).

Fibromiyalji

Fibromiyalji; genellikle kronik kas ve eklem ağrısı ile karakterize bir durum. Fibromiyaljinin bilinen net bir nedeni yok ancak düşük serotonin seviyelerinin bu durumla bağlantılı olabileceği ihtimaller dahilinde (6).

Çoğu araştırmacı ise artan serotonin seviyelerinin fibromiyalji belirtileri yaşayan insanlar üzerinde etkili olabileceği konusunda hemfikir (7). 5-HTP'nin kas ağrısı, uykusuzluk ve yorgunluk gibi fibromiyalji belirtileri üzerinde etkili olabileceği düşünülüyor (8,9).

Depresyon

Bazı araştırmacılar serotonin dengesizliğinin ruh halimizi etkileyerek depresyona neden olabileceğine inanıyor (10). 5-HTP takviyeleri, serotonin üzerinde etkili olabildiği için bu konuda umut vadediyor (11).

Örneğin Parkinson hastaları üzerinde yapılan bir çalışma, 5-HTP'nin depresyon semptomlarını iyileştirmeye yardımcı olabileceğini aktarıyor (12). 

Uyku

“Uyku hormonu” olarak da adlandırılan melatonin hormonunun seviyesi, uykuyu desteklemek adına akşamları artıyor ve sabahları düşüyor (13). Serotonin hormonu ise vücut tarafından melatonin hormonuna dönüştürülebiliyor. 5-HTP takviyesinin ise melatonin hormonunun üretimini artırarak uykuyu teşvik edebileceği düşünülüyor. Hayvanlar üzerinde yapılan birkaç araştırma; 5-HTP'nin, uyku kalitesini iyileştirmede etkili olabileceğini aktarıyor. Hatta gama-aminobutirik asit (GABA) ile alındığında etkinin artabileceğinden bahsediliyor (14,15).

Ancak insan temelli çalışmaların az olması nedeniyle bu konuda daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu aktarmakta fayda var.